Bałkańskie filmy rzadko pojawiają się w legalnych źródłach, ale czasem udaje mi się je znaleźć. O ile wyszukiwarka na Netflixie pozwala wyszukiwać filmy wg kraju powstania, tak na HBO trzeba przejrzeć film po filmie, by odnaleźć produkcje z konkretnego państwa. Zrobiłam to, abyście nie musieli szukać sami! Stworzyłam listę filmów z krajów Półwyspu Bałkańskiego dostępnych na polskim HBO (wrzesień 2023). Lista ta przyda się na chłodniejsze jesienne wieczory, które niewątpliwie niebawem nadejdą.

*O filmach rumuńskich będzie w przyszłości osobny post.

• Albania
• Bośnia i Hercegowina
• Bułgaria
• Chorwacja
• Grecja
• Kosowo
• Serbia
• Słowenia

BAŁKAŃSKIE FILMY | ALBANIA

Moje jezioro, reż. Gjergj Xhuvani, 2020, dramat, Albania, 1h30

Opis na Filmwebie: Ponadprzeciętny intelektualnie nastolatek musi nagle zająć się przemytem narkotyków, aby pomóc finansowo swojej rodzinie.

BAŁKAŃSKIE FILMY | Bośnia i Hercegowina

Aida!, reż. Jasmila Žbanić, 2020, dramat, Bośnia i Hercegowina, 1h44

Jasna Đuričić, aktorka znana z filmu pt. “Dziennik maszynisty”, w roli tłumaczki na wojnie w Bośni. Wstrząsający film wojenny, który zapada w pamięć na długo. Film wielokrotnie nagradzany (Orły, Europejska Nagroda Filmowa, MFF w Wenecji) dostał nominację do Oscara w 2021 roku w kategorii najlepszy film międzynarodowy, lecz przegrał z duńską produkcją “Na rauszu”. Zdjęcia były kręcone w Mostarze.

Opis na Filmwebie: Do Srebrenicy wkraczają oddziały serbskie. Pracująca dla ONZ tłumaczka Aida próbuje ocalić swoją rodzinę.

Syn, reż. Ines Tanović, 2019, dramat, Bośnia i Hercegowina, 1h46

Fabuła nie powala, ale wciąż polecam ten film. Dlaczego? Akcja rozgrywa się w Sarajewie, a takich filmów ze świecą szukać. Z bohaterami chodzimy po stromych uliczkach, wyjeżdżamy gondolą na Trebević (swoją drogą przerażająca scena), chodzimy po opuszczonym torze saneczkowym, wreszcie – wchodzimy na teren muzeum, na dziedziniec XVIII-wiecznego Domu Svrzo.

Opis na Filmwebie: Adoptowany w dzieciństwie osiemnastolatek nieustannie walczy ze swoimi demonami, jednocześnie starając się chronić przybranego młodszego brata przed wyzwaniami współczesności.

BAŁKAŃSKIE FILMY | Bułgaria

Ciche dziedzictwo, reż. Petya Nakova, 2021, dokument, Bułgaria, 58min
Opis na Filmwebie: Tanya, jest wspaniałomyślną i bardzo wspierającą nauczycielką w szkole dla głuchoniemych dzieci, którą sama założyła. Kiedy okazuje się, że jest poważnie chora, jej całe życie wywraca się do góry nogami. Kobieta musi zmienić w nim wszystko. W tej sytuacji jej córka Kathy natychmiast postanawia zająć miejsce matki i nie tylko poprowadzić szkołę, ale także zaopiekować się swoją nastoletnią siostrą. Dla dwudziestolatki bez dużego doświadczenia to wielka próba życiowa. Czy siła rodziny i przyjaźni wystarczy, by matka i córka przezwyciężyły te przeciwności losu?

Petya, moja Petya, reż. Alexander Kossev, 2021, dramat, Bułgaria, 1h30

Opis na Filmwebie: Pogrążona w smutku z powodu niesprawiedliwości w szkole i zdradzona przez najbliższych 17-letnia Petya popełnia samobójstwo. Sytuacja powtarza się w 2019 roku i również dotyczy młodej dziewczyny o imieniu Petya.

Strach, reż. Ivaylo Hristov, 2020, dramat, Bułgaria, 1h40

Opis na Filmwebie: Bezrobotna Svetla mieszka na granicy bułgarsko – tureckiej. Pewnego dnia spotyka uchodźcę z Afryki i to odmienia jej życie na zawsze.

BAŁKAŃSKIE FILMY | CHORWACJA

Bezpieczne miejsce, reż. Juraj Lerotic, 2022, Chorwacja, 1h42

Nie podobał mi się ten film, ale obejrzałam do końca, bo lubię słuchać język chorwacki. Miałam też nadzieję, że produkcja w końcu mnie zachwyci. Nic takiego się nie stało, bohater próbuje się zabić i zabić się nie może. Film był kandydatem Chorwacji do Oscara w kategorii najlepszy film międzynarodowy w roku 2023.

Opis na Filmwebie: Traumatyczne wydarzenie – nagła próba samobójcza – zmienia codzienność trzyosobowej rodziny. Nagle ich życie staje się niewidoczną dla innych ludzi wojną.

BAŁKAŃSKIE FILMY | Grecja

.Dog, reż. Yiana Americanou, 2021, dramat, Cypr/Grecja, 1h31

Co bym chciała wiedzieć przed seansem? Są tam okrutne sceny, w których bohaterowie zabijają psy, przez co wiele razy musiałam zamykać oczy. Bardzo smutny film, którego akcja dzieje się na Cyprze, koło Larnaki.

Opis na Filmwebie: Młody Dimitris staje u progu męskości. Dalej jest jednak dzieciakiem, który wyidealizował swojego siedzącego w więzieniu ojca. Kiedy mężczyzna zostaje zwolniony po dziesięciu latach, Dimitris nie może się doczekać, kiedy wreszcie go pozna i nadrobi stracony czas. Ale kiedy jego ojciec ujawnia swoją prawdziwą naturę, Dimitris staje przed wielkim dylematem: czy potrzeba przynależności ważniejsza jest od poczucia sprawiedliwości?

Pole Magnetyczne, reż. Giorgos Gousis, 2021, komedia/dramat, Grecja, 1h18

Kino drogi idealne na pierwszy dzień jesieni. Kręcony na wyspie Kefalinia film był greckim kandydatem do Oscara w kategorii najlepszy film międzynarodowy w 2023 roku.

Opis na Filmwebie: Podróżniczka Elena trafia na prom na wyspę. Tam spotyka Antonisa, który zmierza na cmentarz, aby zakopać ossuarium. Ciesząc się swoim towarzystwem, postanawiają wspólnie przemierzyć wyspę w poszukiwaniu dobrego miejsca na zakopanie skrzyni.

BAŁKAŃSKIE FILMY | Kosowo

Vera śni o morzu, reż. Kaltrina Krasniqi, 2021, dramat, Kosowo, 1h22

W Kosowie patriarchat wciąż w sile… Główną bohaterką jest wykształcona współczesna kobieta, która jest zupełnie bezsilna względem otaczającej jej rzeczywistości. Zdjęcia kręcono w Prisztinie. Film widziałam na Nowych Horyzontach w 2022 roku.

Opis na Filmwebie: Vera jest tłumaczką języka migowego w średnim wieku mieszkającą w Kosowie. Jej spokojne życie zostaje zakłócone przez niespodziewane samobójstwo męża, po którym jego krewni twierdzą, że są właścicielami ich rodzinnego domu na wsi.

Wzgórze ryczących lwic, reż. Luana Bajrami, 2021, dramat, Kosowo, 1h23

Reżyserką tego filmu jest aktorka, grająca w tym filmie Luàna Bajram, którą możecie znać z roli w filmie “Portret kobiety w ogniu”. Film otrzymał Nagrodę Międzynarodowej Federacji Krytyki Filmowej (FIPRESCI) na Warszawskim Festiwalu Filmowym w roku 2021 za Najlepszy debiut z Europy Wschodniej.

Opis na Filmwebie: Trzy szalone kobiety decydują się uciec od codziennego życia i uformować gang.

BAŁKAŃSKIE FILMY | Serbia

Po drugiej stronie drzwi, reż. Mila Turajlić, 2017, dokument, Serbia, 1h44

Opis festiwalowy: Zamknięte drzwi mieszkania matki reżyserki filmu Mili Turajlic w Belgradzie to brama do niezwykłej historii rodzinnej oraz burzliwego dziedzictwa Serbii. Lokal został podzielony w 1945 roku na rozkaz ówczesnego rządu komunistycznego, aby pomieścić więcej rodzin. Matka reżyserki Srbijanka Turajlic miała wówczas dwa lata. Podwójne drzwi w salonie prowadzące do innych pomieszczeń zostały zamknięte, a 30 lat później, gdy urodziła się Mila Turajlic nadal nikt ich nie otworzył. Przez całą wojnę domową i późniejszy rozpad byłej Jugosławii, bombardowania lotnicze kraju i rewolucje drzwi postały nietknięte.

BAŁKAŃSKIE FILMY | Słowenia

Życie seksualne babć, reż. Urska Djukić, 2014, krótkometrażowy, Słowenia, 13 min

Opis na Filmwebie: Cztery starsze kobiety przywołują swoje wspomnienia z młodości. Jedna z nich szczegółowo opisuje swoją historię.