AKTUALNA LISTA FILMÓW (WRZESIEŃ 2023) POD TYM LINKIEM!

W kinach niewiele jeszcze się dzieje, dlatego kontynuuję mój research pt. “Kino Półwyspu Bałkańskiego dostępne w polskiej ofercie platform HBO i Netflix”. Pierwszą część wrzuciłam w maju, do czego odsyłam tutaj. Ten artykuł nie wyczerpuje tematu, ale w połączeniu ze wspomnianym poprzednim wpisem jest to obszerny spis filmów z tej części Europy, dostępnych na wymienionych wyżej platformach. Takiej listy nie widziałam dotychczas w czeluściach polskiego internetu. W opisywanych zestawieniach konsekwentnie unikam filmów greckich. Wynika to z tego, że najbardziej interesują mnie kraje słowiańskie, czego Albania i Rumunia są cudownym zaprzeczeniem. Może kiedyś do Grecji wrócę 🙂 Tymczasem zamieszczam listę 10-ciu filmów dostępnych na HBO, w tym kilka nowości z ostatniego miesiąca.

Albania

1. „Podniebny azyl”, reż. Robert Budina, 2018

Był to mój pierwszy albański film i niestety rozczarował mnie. 2/10 za widoki. 

Opis HBO:

Besnik (Arben Bajraktaraj) jest pasterzem i oddanym muzułmaninem, który przeżył niespełnioną miłością. Mężczyzna jest synem katoliczki i byłego komunisty. Mieszka w małej albańskiej wiosce w górach, gdzie chrześcijanie i muzułmanie znaleźli sposób na pokojowe współistnienie. Besnik opiekuje się swoim schorowanym ojcem. Wkrótce jednak mężczyzna umiera, a pogrążony w żałobie pasterz musi zacząć szukać swojej drogi.Wielokrotnie nagradzany na międzynarodowych festiwalach Robert Budina (Agon) powraca z kolejnym mądrym i przemyślanym filmem, który tym razem mówi współistnieniu religii w wielokulturowej Armenii i licznych problemach z tym związanych. W głównych rolach występują Arben Bajraktaraj (Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I), Estela Pysqyli (serial Komuna e Parisit), Irena Cahani (Kolumna), Bruno Shllaku (Albańczyk) a także Osman Ahmeti (Wschód, Zachód, Wschód).

*Bośnia (film brytyjski, o wojnie w Sarajewie)

2. „Śnieg na wodę”, reż. Chris Villers, Christopher Villiers, 2018 (Wlk Brytania), krótkometrażowy

Robi wrażenie. Przedstawia wojenny epizod z perspektywy rodziny i żołnierzy, czających się na ich dom. Film trwa 13 minut i jest to 13 minut trwogi. 9/10

Opis HBO:

Przedstawiona w filmie historia jest oparta na prawdziwych wydarzeniach, które miały miejsce podczas wojny w Bośni. Podczas oblężenia Sarajewa w 1994 roku ojciec prosi dwoje swoich małych dzieci, aby zebrały śnieg i stopiły go w wannie na wodę. Rodzeństwo wychodzi z domu i stara się przemknąć ulicami miasta tak, aby uniknąć moździerzy oraz kul snajperów i spełnić życzenie ojca. Czy i tym razem dopisze im szczęście?

Bułgaria

3. „Dobry listonosz”, Tonislav Hristov (Finlandia), 2016, dokumentalny

O wyludnionej przygranicznej wiosce w Bułgarii, która zmaga się z problemem uchodźców. 7/10

Opis HBO:

Leżąca w pobliżu granicy z Turcją, mała bułgarska wioska przez wieki musiała stawiać czoła najeźdźcom z Imperium Osmańskiego. Dziś miasteczko, zwane ze względu na swoje położenie Wielką Bramą, znalazło się w samym centrum kryzysu migracyjnego. Każdej nocy setki migrantów z południa próbują tędy przedostać się do Europy. Ivan, główny bohater filmu, jest miejscowym listonoszem, który postanowił ubiegać się o stanowisko prezydenta miasta. Mężczyzna chciałby ożywić umierającą wioskę i powitać w niej uchodźców. Wielu osobom jednak nie podoba się jego pomysł.Dokumentalista Tonislav Hristov (Soul Food Stories) mówi o ostatnim kryzysie migracyjnym w Europie przez pryzmat zapomnianej przez Boga i ludzi bułgarskiej wioski. Obraz w kapitalny sposób pokazuje wachlarz ludzkich emocji wywołanych przez pojawienie się obcych. Produkcja zebrała dużo pozytywnych recenzji i wywołała ogromną dyskusję społeczną. Brała również udział w konkursie zagranicznych filmów dokumentalnych na Międzynarodowym Festiwalu Kina Niezależnego w Sundance.

Macedonia

4. „Bóg istnieje, a jego imię to Petrunia”, Teona Strugar Mitevska, 2019

Nowość na platformie. 5/10

Opis HBO:

W niewielkim miasteczku Stip we wschodniej Macedonii co roku w styczniu miejscowy pop wrzuca do rzeki drewniany krzyż, za którym do wody wskakują setki mężczyzn. Ten, któremu uda się go wyłowić, może liczyć na szczęście i dobrobyt. Tym razem z mężczyznami wskakuje kobieta o imieniu Petrunia (Zorica Nusheva) i – ku zdziwieniu wszystkich – udaje jej się jako pierwszej dotrzeć do krzyża. Jej konkurenci są wściekli. Emocje sięgają zenitu, ale Petrunya się nie poddaje. Rzuca wyzwanie kościołowi, systemowi i mediom.Intrygujący obraz w reżyserii Teony Strugar Mitevskiej (Jestem z Titov Veles), który jest satyrą na tradycyjne społeczeństwo i stereotypy dotyczące społecznych ról kobiet i mężczyzn. Produkcja została wyróżniona Nagrodą Jury Ekumenicznego oraz Nagrodą Gildii Niemieckich Kin Arthousowych na MFF w Berlinie. W obsadzie znaleźli się Zorica Nusheva, Labina Mitevska (Kroki w piasku), Simeon Moni Damevski (Zanim spadnie deszcz), Suad Begovski oraz Stefan Vujisic (serial Familijata Markovski).

Rumunia

5. „Kilka rozmów o bardzo wysokiej dziewczynie”, Bohdan Theodor Olteanu, 2018

Ciekawy pomysł, sam film 5/10.

Opis HBO:

Dwie dziewczyny zaczynają rozmawiać przez internet. Początkowo wymieniają się informacjami na temat kobiety, z którą obydwie miały kiedyś romans. Z czasem napięcie między nimi narasta i stają się sobie coraz bliższe. Okazuje się jednak, że ich oczekiwania się różnią – jedna jest wycofana i szuka kogoś, kto pozwoliłby jej dalej żyć w bezpiecznej bańce. Druga, odważnie patrzy w przyszłość i z miłości jest gotowa skoczyć na głęboką wodę.Artystyczne kino przedstawiające kobiece love story w reżyserii obiecującego rumuńskiego debiutanta Bogdana Theodora Olteanu. W role pełnych sprzecznych emocji kochanek wcielają się Silvana Mihai oraz Florentina Nastase. Obok nich pojawiają się Denisse Moise, Carol Ionescu oraz Ana Covalciuc. Kameralna produkcja mówiąca o stereotypach, z jakimi wciąż zmaga się współczesna Rumunia była pokazywana na Transilvania International Film Festival.

6. „Octav”, Serge Ioan Celebidachi, 2017

Jeden z najlepszych filmów spośród tej dziesiątki. 8/10

Opis HBO:

Octave (Marcel Iures) jest osiemdziesięciolatkiem, który po latach powraca do rodzinnego domu, aby w końcu go sprzedać. Wyprawa sprawia, że w jego głowie zaczynają odżywać dziesiątki wspomnień. Mężczyzna przypomina sobie gwarne posiłki spożywane z bratem i siostrą, dziecięce psoty oraz swoją pierwszą wielką miłość Anę, którą ostatni raz widział pewnego słonecznego dnia na dworcu podczas II wojny światowej. Powracają również rozmowy o życiu z ojcem muzykiem oraz samobójstwo matki malarki.Przejmujący dramat o mężczyźnie u kresu życia, który powraca myślami do wydarzeń z przeszłości. Pozwala mu to uporać się z własnymi demonami i spojrzeć optymistycznie w przyszłość. Oryginalnie zrealizowana, kameralna rumuńska produkcja w reżyserii Serge’a Ioana Celebidachi (Wings of Liberty) zrobiła furorę na wielu międzynarodowych wydarzeniach filmowych. Zachwyca w warstwie fabularnej i przykuwa uwagę. Ciekawe kreacje w filmie tworzą: Marcel Iures (Piraci z Karaibów: Na krańcu świata), Victor Rebengiuc (Medal honorowy), Andi Vasluianu (Kowalski), Lia Bugnar (Krew jak czekolada) oraz Ioan Andrei Ionescu (Król Skorpion 4: Utracony tron).

7. „Colectiv”, Alexander Nanau, 2019, dokumentalny

Naprawdę warto zobaczyć. 8/10

Opis HBO:

Film dokumentalny będący zapisem wydarzeń, do których doszło w ciągu pierwszego roku po pożarze w klubie nocnym Colectiv w Bukareszcie. Pożar, w którym zginęło 27 osób, a 180 zostało rannych, był ogólnonarodową tragedią. Kiedy niedługo po tym tragicznym zdarzeniu kolejne ofiary poparzeń zaczęły umierać w szpitalach od ran, które nie zagrażały ich życiu, jeden z lekarzy poinformował o tym zespół dziennikarzy śledczych. Jak po nitce do kłębka, dziennikarze zaczęli odkrywać kolejne oszustwa w służbie zdrowia. Twórcy dokumentu towarzyszyli z kamerą w tym dochodzeniu zarówno przedstawicielom lokalnych władz, jak i dziennikarzom, którzy próbowali dotrzeć do prawdy.Dokument okrzyknięty rewelacją festiwali w Wenecji, Toronto i Sundance, nazwany został przez Rolling Stone „arcydziełem o władzy, korupcji i kłamstwach”. Jego reżyserem jest wielokrotnie nagradzany niemiecko-rumuński Alexander Nanau (Toto i jego siostry).

Serbia

8. „Po drugiej stronie drzwi”, Mira Turaljić, 2017

Opis HBO:

Serbska reżyserka Mila Turajlić powraca do swojego rodzinnego domu w Belgradzie, aby rozwikłać zagadkę pewnych drzwi, które od ponad siedemdziesięciu lat pozostają zamknięte. Artystka rozpoczyna intymną rozmowę z matką o skomplikowanej historii ich mieszkania oraz kraju. W 1945 roku, na rozkaz ówczesnego rządu komunistycznego, lokal został podzielony, aby w jednym budynku można było pomieścić większą liczbę rodzin. Przez całą wojnę domową i późniejszy rozpad byłej Jugosławii tytułowe drzwi były nietknięte.Niecodzienny dokument odsłaniający rodzinne sekrety i pełną dramatów współczesną historię narodu serbskiego. Reżyserka Mila Turajlić (Cinema Komunisto) za punkt wyjścia swojego filmu obiera zamknięte od ponad siedmiu dekad drzwi. Po latach niedopowiedzeń nakłania matkę, wybitną profesorkę i działaczkę polityczną, do otworzenia się przed kamerą. Artystka jednocześnie pokazuje polityczne i społeczne zmiany w swoim kraju: od komunizmu, poprzez rządy Miloševića po odradzający się obecnie nacjonalizm. Produkcja otrzymała nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Amsterdamie. Była też pokazywana na wielu filmowych imprezach na całym świecie.

Słowenia

9. „Wymazani”, Miha Mazzini, Dusan Joximović, 2018

Dobry film, przedstawiający błąd systemu po rozpadzie Jugosławii. 8/10

Opis HBO:

Wczesne lata dziewięćdziesiąte, Słowenia. Ana (Judita Frankovic) rodzi dziecko w miejscowym szpitalu. Pojawia się tylko jeden mały problem – jej profil chwilowo jest niedostępny w systemie. Mijają dni i sytuacja robi się coraz bardziej stresująca. Błąd oprogramowania sprawia, że dziewczyna nie ma ubezpieczenia, stałego adresu zamieszkania oraz praw do swojego nowo narodzonej córeczki przez co zmuszona jest zostawić ją w szpitalu. Zdesperowana próbuje dochodzić swoich praw. Sytuacja komplikuje się jednak coraz bardziej…Wstrząsający dramat pokazujący kobietę zagubioną w pełnym luk biurokratycznym systemie. Wymazani to współczesne europejskie kino artystyczne w reżyserii Miha Mazziniego (Słodkie sny) oraz Dušan Joksimovic (Dźwięczenie w głowie), pokazujące niebezpieczeństwa związane z rozwojem cyfryzacji. W głównych rolach w filmie występują Judita Frankovic (Dom), Sebastian Cavazza (Ederlezi Rising), Jernej Kogovšek (Drzewo), Doroteja Nadrah (Klasowy wróg) oraz Izudin Bajrovic (Cyrk Columbia). Produkcja została dobrze przyjęta na wielu imprezach filmowych. Na MFF FEST otrzymała Nagrodę Jury za scenariusz.

10 „Ivan”, Janez Burger, 2017

Drugi film słoweński i znów o problemie świeżo upieczonej matki. Tym razem problem społeczny. 7/10

Opis HBO:

Mara (Marusa Majer) ma romans z żonatym biznesmenem Rokiem (Matjaz Tribuson), którego kobieta kocha nad życie. Owocem ich związku jest mały Ivan. Pewnego dnia młoda matka odkrywa, że jej ukochany zniknął. Mężczyzna oskarżony jest o popełnienie przestępstwa. Co gorsza Mara zostaje brutalnie pobita przez kumpli jego żony. W końcu parze udaje się odnaleźć i być razem. Mara musi jednak dokonać niełatwego wyboru między kochankiem a dzieckiem…Błyskotliwy słoweński dramat w reżyserii wielokrotnie wyróżnianego na festiwalach filmowych Janeza Burgera (Na luzie) ilustruje upadek współczesnego społeczeństwa. W filmie nic nie jest czarno-białe. Bohaterowie starają się dobrze żyć, ale co rusz podejmują złe wybory. Odtwórcami głównych ról są Maruša Majer (Ederlezi Rising), Matjaž Tribušon (Zgliszcza), Nataša Barbara Gracner (Klasowy wróg), Branko Šturbej (Dekleta ne jočejo) oraz Leon Lucev (Grbavica).